In haar jaarverslag 2016 heeft de GR Heesch West het risicoprofiel van de grondexploitatie bijgesteld van “hoog” naar “middel”. Deze verlaging is met name veroorzaakt door een afname van het renterisico als gevolg van het afsluiten van langjarige projectleningen en de bijstelling van het totaal uitgeefbare gebied van 76 hectare naar 50 hectare. De belangrijkste projectrisico’s blijven de start uitgifte, het jaarlijkse uitgiftetempo, de uitgifteprijs en een hogere kostenstijging.

De grondexploitatie laat per heden een tekort zien van 43,7 miljoen voor de gezamenlijke gemeenten. De gemeente ’s-Hertogenbosch heeft voor haar aandeel van 58% een voorziening getroffen van € 25,3 miljoen. Gezien de complexiteit en de grootte van het project zijn er nog tal van onzekerheden. Om die reden houden wij dan ook voor dit project een risicobuffer aan als onderdeel van onze algemene reserve van het grondbedrijf. Het blijft evenwel onze ambitie om een bedrijventerrein van minimaal 76 ha. te realiseren en (daarmee) een deel van de voorziening terug te verdienen.

De activiteiten van de B.V. waren sinds 2012 grotendeels bevroren en zijn in 2016 weer opgepakt. PPHP (Sjoerd Soeters) heeft een actueel stedenbouwkundig plan opgesteld voor de twee nog te realiseren kastelen Oeverhuyze en Heesterburgh. In 2017 is voor dit laatste plandeel een Ruimtelijk en Functioneel Kader door de raad vastgesteld.

De 20 woningen in kasteel Beeckendael die op de balans stonden zijn in 2017 verkocht. Van de vier zogenaamde bosrandkavels zijn er drie verkocht en is de laatst onder optie en deze wordt naar verwachting in 2018 verkocht.

De vennootschap zet de exploitatie van de golfbaan voort onder de huidige condities overeenkomstig de langdurende verhuurovereenkomst met de exploitant. De B.V. verkent de mogelijkheden om te komen tot verkoop van de golfbaan.

De marktrisico’s voor de B.V. lijken in deze fase van het project te overzien en binnen de vennootschap op te vangen, mede in het licht van het aanzienlijke eigen vermogen van de B.V. ter grootte van circa  € 11 miljoen.

Nieuwe deelplannen worden in de regel alleen verder in ontwikkeling gebracht, als er voldoende zekerheid is over de afzet van het programma, bijvoorbeeld door vooraf afspraken met beleggers over de afname van huurappartementen te maken en door vooraf huurcontracten met afnemers van kantoren en andere commerciële ruimtes te sluiten.  Per ontwikkeling worden binnen de B.V. de mogelijke risico’s in beeld gebracht, zodat op basis daarvan een afgewogen besluit kan worden genomen door directie en Raad van Commissarissen.

Bij in aanbouw zijnde deelplannen worden de risico’s zo veel mogelijk verkleind door maatregelen zoals het verhuren van gerealiseerde woningen en het zo nodig in delen verhuren van kantoorruimte aan geïnteresseerde partijen. Ook het in verhuurde staat verkopen van appartementen aan een belegger is in de huidige markt een reële optie.

In het directieverslag wordt sinds 2013 in een aparte paragraaf ingegaan op de door de vennootschap gebruikte financiële instrumenten. De risico’s op uitstaande vorderingen alsmede de renterisico’s zijn op dit moment beperkt. Het management bewaakt nadrukkelijk de liquiditeitspositie van de vennootschap.

Het risico op het noordelijke plandeel is inmiddels beperkt. De gronden hierin zijn grotendeels verkocht en een groot deel van de woningen is in 2017 opgeleverd. De bijbehorende financiële afwerking past binnen de geldende  grondexploitaties van zowel de BV als de gemeente. Wel was bij de ontwikkeling van het entreegebied naast het reeds geopende hotel/brasserie ook een woonzorgcomplex voorzien. Inmiddels is duidelijk dat dit initiatief in deze omgeving niet haalbaar is vanwege de geluidsnormen. Directie en RvC onderzoeken alternatieven, die niet als geluidsgevoelige voorziening worden aangemerkt. Dit kan van invloed zijn op de grondopbrengst voor deze locatie.

Medio 2018 is het stedenbouwkundige plan voor Willemspoort zuid gereed. Dit plan zal aan de gemeenteraad worden voorgelegd. De focus ligt op woningbouw. Dat betreft zowel sociale, middeldure en dure huur en koopappartementen. Onderzocht wordt of kleine appartementen, zorgappartementen alsmede service-appartementen onderdeel van het woonprogramma kunnen zijn. Daaraan worden (commerciële) voorzieningen toegevoegd. Wonen en voorzieningen dienen als communicerende vaten om te komen tot  een volwaardig en financieel acceptabel plan. De doelgroep, gerelateerd aan food&health en het JBZ blijft ongewijzigd. In het plan worden bezoekers- en bewonersparkeergarages opgenomen. De BV Willemspoort is momenteel op zoek naar beleggers/exploitanten voor de (zorg)huurappartementen, de commerciële voorzieningen en de bezoekersparkeergarage. Hoewel de verwachting is, dat de huidige markt voldoende potentie biedt om een haalbaar plan te realiseren, kan in dit stadium nog geen zekerheid worden gegeven  over de gemeentelijke grondopbrengsten en de haalbaarheid van de grondexploitatie van de BV.

In de gemeentelijke jaarrekening 2013 is uit voorzichtigheidsoverwegingen binnen het grondbedrijf op dit project een voorziening ter grootte van € 4 miljoen getroffen. Vanwege de lagere rentekosten dan eerder geraamd en de positieve ontwikkeling van het project, is in de gemeentelijke jaarrekening 2016 deze voorziening verlaagd naar € 2,8 miljoen. Wel blijven zowel de B.V. als het grondbedrijf de risico’s kritisch beoordelen.

Het risico op het noordelijke plandeel is inmiddels beperkt. De gronden hierin zijn grotendeels verkocht en een groot deel van de woningen is in 2017 opgeleverd. De bijbehorende financiële afwerking past binnen de geldende  grondexploitaties van zowel de BV als de gemeente. Wel was bij de ontwikkeling van het entreegebied naast het reeds geopende hotel/brasserie ook een woonzorgcomplex voorzien. Inmiddels is duidelijk dat dit initiatief in deze omgeving niet haalbaar is vanwege de geluidsnormen. Directie en RvC onderzoeken alternatieven, die niet als geluidsgevoelige voorziening worden aangemerkt. Dit kan van van invloed zijn op de grondopbrengst voor deze locatie.

Medio 2018 is het stedenbouwkundige plan voor Willemspoort zuid gereed. Dit plan zal aan de gemeenteraad worden voorgelegd. De focus ligt op woningbouw. Dat betreft zowel sociale, middeldure en dure huur en koopappartementen. Onderzocht wordt of kleine appartementen, zorgappartementen alsmede service-appartementen onderdeel van het woonprogramma kunnen zijn. Daaraan worden (commerciële) voorzieningen toegevoegd. Wonen en voorzieningen dienen als communicerende vaten om te komen tot  een volwaardig en financieel acceptabel plan. De doelgroep, gerelateerd aan food&health en het JBZ blijft ongewijzigd. In het plan worden bezoekers- en bewonersparkeergarages opgenomen. De BV Willemspoort is momenteel op zoek naar beleggers/exploitanten voor de (zorg)huurappartementen, de commerciële voorzieningen en de bezoekersparkeergarage. Hoewel de verwachting is, dat de huidige markt voldoende potentie biedt om een haalbaar plan te realiseren, kan in dit stadium nog geen zekerheid worden gegeven  over de gemeentelijke grondopbrengsten en de haalbaarheid van de grondexploitatie van de BV.

In de gemeentelijke jaarrekening 2013 is uit voorzichtigheidsoverwegingen binnen het grondbedrijf op dit project een voorziening ter grootte van € 4 miljoen getroffen. Vanwege de lagere rentekosten dan eerder geraamd en de positieve ontwikkeling van het project, is in de gemeentelijke jaarrekening 2016 deze voorziening verlaagd naar € 2,8 miljoen. Wel blijven zowel de B.V. als het grondbedrijf de risico’s kritisch beoordelen.

De regionale samenwerking Noordoost-Brabant bestaat uit 17 gemeenten en 2 waterschappen.

Het samenwerkingsverband staat bekend als (onderdeel van) Agrifood

Capital. Agrifood Capital is zelf geen opdrachtgever maar dit zijn de gezamenlijke

deelnemende gemeenten.

De regionale samenwerking Noordoost-Brabant geeft jaarlijks via de Triple Helixorganisatie

Stichting Agrifood Capital een opdracht aan Agrifood Capital B.V. De BV

participeert in publieke en private projecten. De hoogte van het totale bedrag is echter

gelimiteerd tot de opdrachtwaarde van € 1 mln. De Stichting Agrifood Capital

houdt 100% van de aandelen en het stichtingsbestuur bestaat uit vertegenwoordigers

van de regionale samenwerking Noordoost-Brabant, de regionale opleidingsinstituten

en vertegenwoordigers van werkgevers(verenigingen).

Een Raad van Commissarissen houdt toezicht op Agrifood Capital B.V. Het risico is dat

de stichting Agrifood Capital en de BV Agrifood Capital in financiële problemen kunnen

komen. In dat geval is de regionale samenwerking Noordoost-Brabant als deelnemer

in het stichtingsbestuur en daarmee de gemeenten als deelnemers in de regionale

samenwerking (mede) verantwoordelijk. Het financiële risico is echter beperkt tot het

aandelenkapitaal van € 60.000.

Het bestuurlijke netwerk Brabantstad kent slechts beperkte risico’s aangezien er geen sprake is van een rechtspersoon. Projecten op de Werkagenda BrabantStad zijn samenwerkingen tussen de partners in het netwerk – de B5-steden en de provincie Brabant – op basis van gelijkwaardigheid. Daarnaast richt BrabantStad zich op het organiseren van ontmoeting en overleg en op gezamenlijke lobby.